بررسی مبانی فقهی مالکیّت لحظهای•
نویسندگان: ثبت نشده
چکیده مقاله:
بررسی مبانی فقهی مالکیّت لحظهای· محمود احمدی[1] محمدکاظم رحمان ستایش[2] چکیده اقتضای طبیعت حق مالکیت بعنوان یک حق عینی، دوام است. اما برخی از ملکیتها به علت ویژگی و پیچیدگی، صفت دوام آنها به چالش کشیده شدهاست. و راه حل آنها با اصول و قواعد و عقود و ایقاعات متعارفه ممکن نیست؛ بلکه جهت بر قراری اعتبار و رابطه بین مالک و مال، با طرح ایده« ملکیت آناًمّا»، میتوان این مُعَما را حل نمود. ملکیت لحظهایی در متون فقهی، با تعابیر مختلفی از قبیل: «التَّمَلُّک الضمنیالآنی» «جُزء لایَتجزَی» «التقدیری» «آناًما» مطرح شدهاست. ماهیّتاً به معنای تغییر مالک در یک لحظه به صورت قهری و بدون سبب. در حقیقت ملکیت آناًما، نازل منزلۀ ملک است؛ اما فاقد آثار شرعی و عرفی و قانونی است و جزء اموال و دارایی شخص نیست. و با «ملکیت موقت» شباهت جزئی دارد زیرا هر دو مقید به زمانند و خاستگاهشان فقه است. اما با قرارداد تازه تأسیس مالکیت زمانی یا «تایم شرینگ»، تفاوت ماهوی دارد. در نتیجه از نظر این مقاله، راه حلّ برخی از حقوق مالی و ملکیتهای ویژه، ازقبیل: تهاتر، تلف مبیع قبل از قبض، تعلق دیه مقتول، بدل حیلوله، بیع معاطات و غیره، از طریق مالکیت لحظهایی مقدور است. ومیتواند راهگشای برخی از عقود مستحدثه و قراردادهای جدید باشد. در این نوشتار با استفاده از روش تحلیلی توصیفی و با رویکرد فقهی و قانونی، به حل پارهایی از آنها پرداخته شدهاست. واژگان کلیدی: ملکیت، آناًمّا، سبب، مال، حق. · تاریخ دریافت : 3/11/96 تاریخ پذیرش نهایی 30/3/97 [1] - دانشجوی دوره دکترا، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران. [email protected] [2] - دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.نویسنده مسوول [email protected]
منابع مشابه
مبانی فقهی – حقوقی سلب مالکیت توسط دولت
انسان نسبت به آنچه بدست می آورد حس مالکانه داشته و خواهان آن است که قوانین و مقررات در جهت تضمین و صحه نهاندن بر آن تصویب و اجرا شوند. ولی آنچه را که امروزه مشاهده می کنیم تثبیت قوانین و مقررات محدود کننده و گاهی سلب کننده حق مالکیت می باشد. در این مقاله سعی شده است با بررسی منابع فقهی و حقوقی به این هدف دست یابیم؛ که آیا مجموعه دولت (و زیر مجموعه های آن)می توانند چنین حقی را از مردم سلب ن...
متن کاملبررسی مبانی فقهی و حقوقی مالکیت انسان بر بدن
با گسترش دانش پزشکی، امکان پیوند اعضای بدن انسان محقق شد. پیوند اعضا به دو صورت امکان‌پذیر است. اینکه عضو مذکور از بدن انسان زنده‌ای جدا شود و در بدن نیازمند قرار گیرد؛ دیگر اینکه این اعضا از متوفی (افراد مبتلا به مرگ مغزی) برداشته می‌شود که وصیت یا اجازۀ اولیای متوفی مجوز این کار خواهد بود. رواج پیدا کردن عضو مورد نیاز برای رفع بیماری اشخاص نیازمند، به‌تدریج بحث خریدوفروش اعضای بدن را به‌دنبال...
متن کاملمبانی فقهی – حقوقی سلب مالکیت توسط دولت
انسان نسبت به آنچه بدست می آورد حس مالکانه داشته و خواهان آن است که قوانین و مقررات در جهت تضمین و صحه نهاندن بر آن تصویب و اجرا شوند. ولی آنچه را که امروزه مشاهده می کنیم تثبیت قوانین و مقررات محدود کننده و گاهی سلب کننده حق مالکیت می باشد. در این مقاله سعی شده است با بررسی منابع فقهی و حقوقی به این هدف دست یابیم؛ که آیا مجموعه دولت (و زیر مجموعه های آن)می توانند چنین حقی را از مردم سلب نماین...
متن کاملمبانی فقهی- حقوقی مالکیت معنوی
در مورد حقیقت موضوع مالکیت معنوی،چندین احتمال قابل طرح است،از قبیل:فقدان موضوع،شیء غیرمادی به عنوان موضوع،فعل ارسال پیام و اعتباری بودن موضوع.در مورد ماهیت رابطه بیم مالک و اموال معنوی نیز دیدگاه های متفاوتی وجود دارد،از قبیل: ملک بودن مالکیت معنوی،حق انتفاع و حق مخصوص بودن آن،که اطلاق عنوان ملکیت برای آن با مشکلی همراه نیست.از منظر فقهی،پذیرش اعتبار و مشروعیت مالکیت معنوی با اشکالی همراه نیست ...
15 صفحه اولمبانی فقهی و حقوقی انتقال مالکیت معنوی
خداوند در سوره اعراف آیه 10 می فرماید: «ما تسلط و مالکیت و حکومت بر زمین را برای شما قرار دادیم و انواع وسایل زندگی را برای شما فراهم ساختیم.» از آنجا که اسلام برای انسان مقام والایی قایل است و آثار و کار او هم از ارزش برخوردار است، عقل ومنطق هم از آثار انسان چه مادی ومعنوی حمایت می کند. با توجه به اینکه تولید آفرینش های فکری وقت وکار زیادی را طلب می کند و در حقیقت این علم، فعلی است که زمینه ها...
منابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 11 شماره 1
صفحات 11- 36
تاریخ انتشار 2018-05-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023